1. Wprowadzenie
Jagody cieszą się uznaniem na całym świecie ze względu na ich słodki smak i wartości odżywcze. Ale to nie tylko smak sprawia, że są tak cenione. W rzeczywistości jagody mają wiele potencjalnych korzyści zdrowotnych, takich jak zmniejszenie ryzyka powikłań sercowych, poprawa funkcji poznawczych i pomoc w kontrolowaniu poziomu cukru we krwi. Co więcej, są ogólnie bezpieczne w dawkach spożywczych. Przeczytaj poniżej, aby dowiedzieć się więcej o tych owocach i o tym, jak mogą poprawić Twoje zdrowie.
2. Czym są jagody?
Borówki to popularne dzikie owoce pochodzące z Ameryki Północnej i obecnie uprawiane komercyjnie w co najmniej 27 krajach .
3. Główne Korzystne Związki
Borówki zawierają korzystne dla zdrowia związki, do których należą kwasy fenolowe i różnego rodzaju flawonoidy . Flawonoidy występują naturalnie w różnych stężeniach w soi, ziarnach, owocach, warzywach, herbacie, kawie i kakao . Antocyjany, rodzaj flawonoidów, mają potencjalne właściwości przeciwutleniające, przeciwnowotworowe i przeciw otyłości . Jednakże antocyjany są bardzo niestabilne w normalnych warunkach fizycznych i w rezultacie nie są łatwo wchłaniane przez organizm. Tylko niewielka część (0,5–1%) antocyjanów z pożywienia trafia do krwioobiegu .
4. Mechanizm Działania
Większość korzyści zdrowotnych jagód wynika z obecności antocyjanów bezpośrednio w jelitach lub przedostawania się do wątroby, gdzie są rozkładane na metabolity (koniugaty metylowane, siarczanowane lub glukuronidowane) lub po prostu docierają do krwioobiegu w postaci niezmienionej . W zależności od warunków uprawy i dojrzałości owoców zawartość polifenoli w nich może wahać się od 48 mg do nawet 304 mg/100 g masy świeżych owoców .
5. Inne Fitochemikalia
Inne fitochemikalia zawarte w jagodach obejmują flawopirydol, kwas elagowy, anetol i resweratrol. Wykazano, że te chemikalia mają działanie zapobiegające nowotworom . Borówki są również dobrym źródłem witaminy C. 100 g jagód zawiera 10 mg witaminy C, co stanowi około 1/3 zalecanego dziennego spożycia .
6. Zapobieganie Chorobom Serca
Antocyjany mają wiele korzystnych i ochronnych skutków na organizm, szczególnie zapobiegając utlenianiu lub uszkodzeniom struktur biologicznych, takich jak tłuszcze, białka i kwasy nukleinowe. Antocyjany wytwarzają szeroką gamę kolorów w tkankach roślinnych, neutralizując potencjalnie szkodliwe działanie wolnych rodników w organizmie. Mogą one również detoksykować metale ciężkie (chelatacja) i wywierać swoje działanie poprzez bezpośrednie wiązanie z białkami.
W badaniach klinicznych wykazano, że jagody mogą obniżać poziom „złego” cholesterolu (LDL) i poprawiać zdrowie naczyń krwionośnych. Na przykład, w badaniu z udziałem 48 osób z zespołem metabolicznym, jagody w diecie zmniejszały poziom utlenionego LDL i markera stresu oksydacyjnego (MDA), co sugeruje, że mogą pomóc w zapobieganiu zatykaniu tętnic. Jagody zwiększają także tlenek azotu, który zwiększa przepływ krwi i obniża ciśnienie krwi.
7. Funkcja Mózgu
Jagody mogą również wpływać na funkcje poznawcze. W badaniu klinicznym przeprowadzonym na 9 starszych osobach z wczesnym pogorszeniem pamięci, suplementacja jagodami przez 12 tygodni poprawiła pamięć i złagodziła neurodegenerację. Inne badania również wykazały, że jagody mogą poprawiać pamięć roboczą i aktywność oraz przepływ krwi w kilku obszarach mózgu.
8. Kontrola Poziomu Cukru we Krwi
Spożywanie jagód może obniżyć ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 . Flawonoidy zawarte w jagodach zwiększają wrażliwość na insulinę w trzustce, wątrobie i mięśniach, zmniejszając stężenie glukozy i ryzyko cukrzycy typu 2 . W badaniu klinicznym przeprowadzonym na 32 otyłych, insulinoopornych osobach spożycie borówek znacznie poprawiło wrażliwość na insulinę, nie powodując żadnych zmian w masie ciała, zawartości tłuszczu ani spożyciu energii.
9. Podsumowanie
Jagody to nie tylko pyszna przekąska, ale również skarb pełen wartości odżywczych i potencjalnych korzyści zdrowotnych. Od poprawy funkcji poznawczych, przez zmniejszenie ryzyka chorób serca, po pomoc w kontrolowaniu poziomu cukru we krwi – te małe owoce mogą mieć duży wpływ na Twoje zdrowie.
Pamiętaj jednak, aby zawsze konsultować się z lekarzem przed wprowadzeniem większych zmian w diecie, zwłaszcza jeśli masz jakiekolwiek istniejące schorzenia. Jagody mogą być cennym dodatkiem do zdrowej diety, ale nigdy nie zastępują profesjonalnej opieki medycznej.
MAREK FISCHER
Jeden z najwyżej cenionych i respektowanych konsultantów żywieniowych oraz szkoleniowców
w Europie. W środowisku żywieniowym,
sportowym i biznesowym uchodzi za skrajnie skutecznego, ale jednocześnie bardzo wymagającego i bezkompromisowego.
